بویلرهای ساخته شده از ورق استیل
قطعات گوناگونی برای ساخت و تجهیز نیروگاهها و کارگاههای بزرگ مورداستفاده قرار میگیرد. ساخت هرکدام از این تجهیزات دستورالعملهای خاصی بسته به کارایی و محل استفاده تجهیز خواهد داشت. یکی از سیستمهای نیروگاهی که در زمان ساخت باید ملزومات خاصی را رعایت کرد بویلر است. در ساخت بویلرها باید از ورق استیل نسوز استفاده شود؛ چراکه این ورقهای فولادی در مقابل حرارت مقاومت بالایی دارند. به نظر شما بهترین مدل ورقهای استیل برای ساخت بویلر و دیگهای بخار کدام است؟
ورق استیل نسوز چیست؟
فولاد یا ورق استیل نسوز آلیاژی از آهن است که با ترکیب نیکل، کروم و مولبیدن با این فلز به دست میآید. استیل بهدستآمده را به دلیل مقاومت آن در برابر حرارت بهعنوان استیل نسوز میشناسند. استیلها گریدهای متفاوتی دارند که استیلهای نسوز را در گریدهای 300 و 400 میسازند. از ورقهای استیل کاربردی و نسوز میتوان به ورق استیل 309 و ورق استیل 310 اشاره کرد.
از این ورقها در مکانهایی که ریسک خوردگی، احتمال آسیب به جهت دمای بالا و پایین و اکسیداسیون وجود دارد، استفاده میشود. در حالت کلی استیلهای نسوز حاوی 12 تا 20 درصد کروم هستند که این ماده به افزایش کیفیت این آلیاژ کمک میکند.
کاربرد ورق استیل نسوز چیست؟
همانطور که گفته شد استیلهای نسوز خواص مشخص و کاربردی دارند که برای ساخت تجهیزات از آن استفاده میکنند. غالباً به دلیل خواص ضدخوردگی و ضداکسیداسیون و توانایی مقاومت در برابر حرارت در مکانهایی که ماده مورداستفاده به این مواد محرک این واکنشها حساساند یا شرایط محیطی به صورتی است که تجهیزات در معرض آسیب هستند استفاده میشود. برخی صنایع که از این ورقهای استیل استفاده میکنند به شرح زیر هستند:
• در ساخت کورههای پخت سرامیک، کریستال، چینی و ...
• بویلرها و دیگهای بخار
• لولههای ورودی و خروجی دیگها
• تجهیزات و سیستمهای صنایع شیمیایی مخصوصاً سیستمهایی که با اسید در ارتباط است.
• خطوط انتقال گاز
• ساخت مبدلهای حرارتی و برودتی
• قطعاتی که با دمای بالا در تماس هستند
• قطعات نیروگاهی
• تجهیزات کارخانههای داروسازی که در معرض زنگ زدن هستند
• برخی تجهیزات آزمایشگاهی
انواع ورق استیل نسوز و مشخصات آن
همانطور که گفته شد استیل نسوز با گریدهای مختلفی روانه بازار مصرف میشود. در ادامه به معرفی 3 مدل از گریدهای پرمصرف بازار و کارایی آن خواهیم پرداخت.
ورق استیل 309
ورق استیل 309 بانام تجاری ورق استیل نسوز ۱.۴۸۲۸ با درجه سختی بالا امکان جوشکاری آسان را برای کاربر فراهم میکند. این نوع استیل در محیطهای مرطوب کارایی خود را زودتر از مدلهای دیگر از دست میدهد به همین دلیل برای استفاده در این محیطها مناسب نیست. ضخامتهای معمول موجود از این ورق استیل در بازار در محدوده 0.3 تا 50 میلیمتر است.
از این ورقهای استیل در صنایعی که به تجهیزاتی با بدنهای مقاوم به حرارت نیاز است استفاده میشود. این تجهیزات شامل کورهها، بویلرها، قطعات نیروگاهی و تجهیزات صنایع پتروشیمی و شیمیایی است.
ورق استیل 310
ورق استیل 310 بانام تجاری ورق استیل نسوز ۱.۴۸۴۱ این آلیاژ فولادی نیز مانند استیل 309 مقاومت حرارتی بالایی دارد. این استیل در گروه خانواده فولاد آستنیتی قرار دارد که تا حداکثر دمای 1150 درجه سانتیگراد بهصورت گرمادهی پیوسته را تحمل میکند. این استیل برخلاف استیل 309 قابلیت انعطافپذیری خوبی دارد و جوشکاری آن نیز آسان است.
ازآنجاییکه این استیل در برابر حرارت مقامت خوبی دارد در صنایعی که دما بسیار بالا است کاربرد دارد که میتوان به ساخت توربینهای گازی نیروگاههای برق و ساخت موتور هواپیمای جت اشاره کرد.
ازآنجاییکه گریدهای کم کربن این دو فولاد را بانامهای استیل 309S و استیل 310S شناخته میشود در ادامه به معرفی این دو نیز میپردازیم.
ورق استیل 309S
این استیل نیز در برابر حرارت مقاومت خوبی دارد، اما مقاومتی که در برابر اکسید شوندگی در دماهای بالا دارد را در دماهای پایین ندارد. این آلیاژ نیز برای ساخت تجهیزاتی مثل کورهها، بویلرها و تجهیزات مرتبط با صنایع پتروشیمی کاربرد دارد.
ورق استیل 310S
این ورق استیل بانام تجاری ورق استیل نسوز ۱.۴۸۴۵ به بازار عرضه میشود. در برابر دما مشابه ورق استیل 310 بهصورت پیوسته تا دمای 1150 درجه سانتیگراد مقاومت دارد. به دلیل ساختار و حالت این استیل از آن علاوه بر ورقههای کاربردی لوله، مفتول، میلگرد و دیگر مقاطع نیز میسازند. خصوصیت بارز این آلیاژ فولادی این است که این فولاد علاوه بر مقاوم بودن در برابر گرما به سرما نیز مقاومت است و خصوصیات خود را حفظ میکند.
تفاوت ورقهای استیل S309 و S310
این ورقهای استیل در میزان ترکیبات آلیاژی با یکدیگر تفاوتهایی دارند که این تفاوتها را در جدولی برایتان آوردهایم. این جدول به شرح زیر است.
ترکیبات
گرید | کروم | نیکل | منگنز | سیلیسیم | کربن | فسفر | گوگرد |
309S | 23% | 12-15% | 2% | 1% | 0.08% | 0.045% | 0.03% |
310S | 24-26% | 19-22% | 2% | 1.5% | 0.08% | 0.045% | 0.03% |
به دلیل تفاوتهای ذکرشده در ترکیبات این دو استیل ازلحاظ کاربرد، میزان تحمل دما و قیمت با یکدیگر تفاوتهایی نیز دارند. لازم به ذکر است که بالاتر بودن میزان نیکل به آلیاژ خاصیت تحمل دمایی بیشتر را میدهد.
راهنمای جوشکاری ورق استیل نسوز
ورقهای استیل نسوز با توجه به گرید آن و ماهیت آنها از قابلیت جوشپذیری متفاوت برخوردارند. بهطور مثال فولادهای زنگ نزن آستنیتی به نسبت فولادهای زنگ نزن فریتی قابلیت جوشکاری بهتری دارند. برای جوشکاری این فلزات میتوان از روشهای مختلفی مانند جوشکاری الکترود و جوشکاری MIG/MAG استفاده کرد.
جمعبندی
این روزها صنعت فولاد پیشرفتهای چشمگیری داشته است. یکی از این پیشرفتها ساخت انواع گرید فولادهای زنگ نزن و نسوز است که آنها را بانام استنلس استیل میشناسیم. ورق استیل نسوز در صنایع مختلفی کاربرد دارد که میتوان به صنعت بویلر سازی و ساخت تجهیزات نیروگاهی، صنایع پتروشیمی، صنایع شیمیایی، صنایع دارویی و صنایعی که نیاز به تجهیزاتی دارند که در شرایط مرطوب و اسیدی بتوانند بهدرستی عمل کند.
به خاطر داشته باشید که در زمان انتخابگرید مناسب استیل نسوز باید در گام نخست به دو نکته توجه کنید اول میزان حداقل و حداکثر دمایی که فولاد قرار است تحمل کند و دوم اتمسفر محیطی که تجهیز ساختهشده از آن در آن محیط قرار میگیرد.